Đạo diễn Xuân Phước - người nói không với thị phi

(Thethaovanhoa.vn) - Có một giai đoạn khá dài, Xuân Phước là đạo diễn đắt sô bậc nhất của phim truyền hình phía Nam với đến 8 phim mỗi năm. Có lúc, anh cùng thực hiện 2 bộ phim khiến dư luận xì xào. Buồn lòng ít nhiều, nhưng Xuân Phước vẫn bình tâm làm những việc mình thấy quan trọng và không cần giải thích.

Nhìn lại phim Tết 2020: 4 sa sút, 2 tạm ổn và chưa thể 'vượt lên chính mình'

Nếu tạm quy ước phim Tết là khoảng thời gian kéo dài từ cuối tháng Chạp đến mùng 10 tháng Giêng, thì có thể nói phần lớn phim Việt Tết này đang sa sút. Sa sút không chỉ ở khía cạnh doanh thu, vốn khó đoán và phụ thuộc nhiều vào may mắn, mà còn sa sút từ kịch bản cho đến dàn dựng, diễn xuất, hậu kỳ, kỹ xảo…

Rồi đến lúc, người ta đặt ra câu hỏi: Nếu phim của Xuân Phước kém chất lượng, liệu các nhà sản xuất có tín nhiệm mời anh hợp tác nhiều đến thế? Và, phản hồi tốt của khán giả ít nhiều là một câu trả lời.

Bây giờ, Xuân Phước vẫn tiếp tục bận rộn với công việc làm phim và rất nhiều vai trò khác nhau. Tết này, Xuân Phước sẽ kể một câu chuyện đậm đặc giá trị truyền thống dân tộc qua bộ phim kể gia đình múa lân sư rồng - một cái tứ khá mới trên màn ảnh Việt. Đó là phim Vũ điệu đón Xuân, được phát sóng trên Đài Truyền hình Vĩnh Long vào dịp Tết Nguyên đán 2022.

Thế vai để thành công ngoạn mục

Xuân Phước sinh ra tại Quy Nhơn, 2 tuổi đã theo cha mẹ vào sinh sống tại Sài Gòn. Anh từng thi vào trường Y nhưng rớt. Rồi một lần, Phước ghé thăm người bạn ở Trường Nghệ thuật sân khấu 2. Tò mò, muốn tìm hiểu,anh thi vào khoa đạo diễn năm 1983. Trước đó, Xuân Phước đã học nhạc lý, có thể chơi nhạc cụ, hát và sáng tác ca khúc. Nhờ vậy, từ cuối phổ thông sang năm nhất và năm hai trường nghệ thuật, anh đã chơi nhạc chuyên nghiệp tại sân khấu Đầm Sen vào mỗi sáng Chủ nhật.

Học tới năm thứ ba, Xuân Phước đã bị điện ảnh lôi cuốn. Anh dừng chơi nhạc, tập trung vào vai trò phó đạo diễn. Thời điểm ấy cách đây hơn 30 năm, và phim ảnh Việt Nam chưa nhiều cơ hội cho người trẻ. Phước là một trong những cá nhân vượt trội, đủ sức giành một chỗđứng trong môi trường sàng lọc và đào thải khắc nghiệt này.

Năm 1997, nhà sản xuất Đào Thu hợp tác với nhà làm phim HongKong (Trung Quốc) thực hiện phim hành động Nữ trinh sát đặc nhiệm. Thời ấy, tại châu Á, phim hành động HongKong là đỉnh cao, còn thể loại phim hành động Việt Nam vẫn quá thô sơ. Đạo diễn kỳ cựu Lê Hoàng Hoa được mời vào ghế đạo diễn, nhưng ông bận việc ở Ba Lan không thể tham gia. Người thay thế là chàng trai trẻ vô danh Xuân Phước.

“Nhà sản xuất tìm một đạo diễn vô danh, nhưng có nghề để nhằm 2 mục đích. Nếu phim thất bại, không ai phê bình. Nếu thành công, sẽ tạo ra một ấn tượng đẹp. Tôi chỉ là người đóng thế, nhưng Nữ trinh sát đặc nhiệm, theo Fafilm Việt Nam, được xếp loại phim có doanh thu phòng vé cao nhất năm 1997” - anh kể - “Đây là phim Việt đầu tiên có những pha hành động đẹp mắt, tương đương phim HongKong. Các đạo diễn võ thuật HongKong hay ở chỗ là các thế đánh đấm ngoài hiện trường nhìn rất chậm và yếu, nhưng khi quay vào phim thì khán giả thấy những góc máy mạnh mẽ và lôi cuốn. Tôi đã học được rất nhiều từ họ”.

“Gánh mần phim Xuân Phước”

Nhờ có nghề và ứng xử hòa nhã, Phước thu hút được nhiều ngôi sao, từ tiền bối đến hậu bối. Anh được lòng từ hậu đài đến nhiều khâu khác trong ê-kíp làm phim. Đó là một lợi thế. Vì vậy, khi có kịch bản trong tay, Xuân Phước nhanh chóng triển khai phim và luôn hoàn thành trước kỳ hạn. Có thời điểm, tuần trước anh quay phim này, tuần sau anh quay phim kia và cả hai phim ấy đều đạt lượt xem khá cao. Bạn nghề bảo, làm sở dĩ làm được vậy, vì Xuân Phước có sự sắp xếp công việc khá khoa học.

Khi công việc đang vào guồng, thì Xuân Phước tạm ngưng để sang Hollywood “tầm sư học đạo”. Từ đây, anh đã xây dựng giáo án dạy diễn xuất cho lò đào tạo của mình, phối hợp cùng những trải nghiệm thực tế. Lò đào tạo Xuân Phước đã cho ra đời các cái tên chất lượng như Liên Bỉnh Phát, Nguyễn Quốc Trường Thịnh, Trịnh Xuân Nhãn, Lucy Như Thảo... Về sau này, anh được Đại học Sân khấu - Điện ảnh TP.HCM mời về giảng dạy cho khoa đạo diễn. Tại đây, anh lại có nhiều lứa học trò đã và đang trưởng thành.

• Đạo diễn Xuân Phước: Phim phát miễn phí, đạo diễn vẫn đau đầu vì tiền
• Đạo diễn Xuân Phước: Mê kiếm hiệp nên mới làm Sóng đời
• Đạo diễn Xuân Phước: Bấm máy phim hài dài tập

Mùa Tết năm 2022, Xuân Phước nhận nhiều dự án, nhưng anh muốn tập trung vào phim Vũ điệu đón Xuân. Kể từ phim này, anh đặt tên cho công ty của mình là Gánh mần phim Xuân Phước, gợi nhớ lại không khí gia đình trong các gánh cải lương ngày xưa. Trong Vũ điệu đón Xuân, anh xây dựng đến 3 cặp nam nữ chính, gồm Lương Thế Thành - Thúy Diễm, Thanh Duy - Kha Ly, Trường Thịnh - Bảo Ngọc. Để thực hiện các cảnh múa lân hấp dẫn, Phước huy động đến 10 đoàn lân với hơn 100 diễn viên. Sự hoành tráng này khiến phim được kì vọng sẽ có những cảnh quay rất đẹp mắt.

Xuân Phước là thế. Phim của anh có thể không thuộc dòng nghệ thuật, triết lý, có thể dung dị và mộc mạc, nhưng nó có giá trị giáo dục và luôn chạm vào cảm xúc người xem. Đó chính là quan niệm làm nghệ thuật của anh. Trong tương lai, Xuân Phước vẫn muốn làm tròn các vai trò của mình, đó là ông bầu Gánh mần phim Xuân Phước, đạo diễn và người thầy trên giảng đường.

Nguyễn Huy