Khu Chợ Lớn sẽ là phố cổ dạng mở

(TT&VH) - Sở Quy hoạch Kiến trúc TP.HCM vừa trình UBND TP xem xét đề án Ý tưởng thiết kế đô thị bảo tồn và cải tạo khu phố cổ Chợ Lớn của Công ty DCU (Tây Ban Nha). Đề án đã gây sự chú ý của dư luận.

Trao đổi với TT&VH ông Nguyễn Anh Tuấn, Phó Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu kiến trúc, thuộc Sở Quy hoạch Kiến trúc (là đối tác của Công ty DCU) cho biết: Việc nghiên cứu bảo tồn khu phố cổ Chợ Lớn sẽ theo hướng mở, nghĩa là vừa bảo tồn vừa phát triển chứ không thể giữ nguyên hiện trạng những gì vốn có.

Cần thiết bảo tồn

Theo ông Nguyễn Anh Tuấn, Công ty DCU là nhà thiết kế chuyên nghiệp của Tây Ban Nha, họ là pháp nhân đề xuất ý tưởng này, còn Trung tâm chỉ là đối tác hỗ trợ về mặt thông tin.

Theo đề án, khu phố cổ Chợ Lớn rộng 68ha gồm phường 10, 11, 13, 14 (Q.6) và phường 1, 2 (Q.5) được giới hạn bởi các tuyến đường Tản Đà - Nguyễn Trãi - Phủ Đổng Thiên Vương - Hồng Bàng - Lương Nhữ Học - Phú Hữu - Tháp Mười - Lê Tấn Kế - Phan Văn Khỏe - Phạm Đình Hổ - Bãi Sậy và đường Võ Văn Kiệt. Sẽ có 3 khu vực làm điểm nhấn trong quần thể khu phố cổ này là chợ Bình Tây (Q.6); khu vực gồm nhiều đình chùa bao quanh tuyến đường Triệu Quang Phục (Q.5) và khu vực vừa bảo tồn đồng thời vẫn cho xây dựng nhà cao tầng, nhưng theo thiết kế quy hoạch phù hợp với kiến trúc khu phố cổ hiện hữu.

Chợ Bình Tây sẽ là điểm nhấn chính trong khu phố cổ Chợ Lớn

Ông Tuấn cho biết, nguyên tắc đưa ra trong việc bảo tồn, tôn tạo khu phố cổ Chợ Lớn là: Bảo tồn những giá trị văn hóa, lịch sử của vùng đất và con người nơi đây, như khi nó mới hình thành cuối thế kỷ 17. Đặc điểm của khu Chợ Lớn là dân cư đông đúc, buôn bán giao thương tấp nập, trên bến dưới thuyền, mang đậm nét văn hóa của người Nam bộ.

Hướng quy hoạch chính của đề án là tăng diện tích không gian công cộng chợ Bình Tây, nâng cấp quảng trường phía trước; phục hồi hệ thống kênh Hàng Bàng; củng cố hình ảnh Chợ Lớn; nâng cấp mặt đường cho người đi bộ; tổ chức bãi đậu xe và hợp lý hóa giao thông; khôi phục mối quan hệ chợ - kênh…

Kêu gọi cùng đầu tư

Về việc đã có một vài dự án xây nhà cao tầng đã cấp phép liệu có phá vỡ cảnh quan kiến trúc khu phố cổ Chợ Lớn hay không? Ông Nguyễn Anh Tuấn cho rằng, nếu dự án này nằm lọt thỏm giữa khu nhà cổ, chùa chiền thì nó sẽ phá vỡ không gian kiến trúc và làm mất đi giá trị phố cổ cần bảo tồn. Vấn đề này sẽ tiếp tục được công ty thiết kế, tư vấn và các chuyên gia xem xét kỹ, nếu như đề án này được UBND TP đồng ý.

Tiếp xúc với chúng tôi, đại diện nhà đầu tư của dự án trung tâm thương mại dịch vụ và nhà ở số 50 Phan Văn Khỏe (Q.6) cũng thể hiện sự e ngại nếu như dự án bảo tồn không cho xây nhà cao tầng. Dự án 50 Phan Văn Khỏe chủ đầu tư dự kiến cuối năm 2012 sẽ khởi công xây dựng, hiện toàn bộ mặt bằng trên 8.500m2 đã được rào kín.

Kêu gọi các doanh nghiệp cùng tham gia vào ý tưởng bảo tồn khu phố cổ Chợ Lớn là một mong muốn lớn của nhà thiết kế, cũng như chính quyền TP.HCM. Đặc biệt, đối với doanh nghiệp kinh doanh du lịch, khi khu phố cổ Chợ Lớn được đầu tư, tôn tạo, bảo tồn sẽ làm thay đổi bộ mặt đô thị, thu hút khách du lịch và là điểm du lịch hấp dẫn khu du khách đến TP.HCM.

Theo đề án, nhà thiết kế sẽ tổ chức một trung tâm tư vấn đặt ngay trong khu vực bảo tồn với mục đích tiếp nhận ý kiến người dân, hỗ trợ, tư vấn về pháp lý trong việc bảo tồn và phát triển phù hợp với pháp luật cũng như các quy định của UNESCO… Ví dụ, người dân muốn sửa chữa hoặc xây mới nhà trong phố cổ thì sẽ được nhân viên của trung tâm này tư vấn nên sửa chữa thế nào là hợp lý không ảnh hưởng đến không gian kiến trúc chung, đồng thời tôn thêm vẻ đẹp của phố cổ.

Theo ông Tuấn, tới đây Sở Quy hoạch Kiến trúc sẽ đưa ra mẫu thiết kế kiến trúc chung cho người dân trong khu phố cổ thực hiện. Việc làm như thế sẽ dễ quản lý, không gây phiền hà trong việc xin phép xây dựng nhà cửa.

Thái Nguyên