Triển lãm 'Phi lập thể - Chân dung 2016': Vẽ chân dung với kỹ thuật 'dây màu'

(Thethaovanhoa.vn) - Triển lãm Phi lập thể - Chân dung 2016 của Nguyễn Quốc Dân khai mạc lúc 18h ngày 27/4 tại số 12 Nguyễn Huệ (quận 1, TP.HCM) không chỉ lý thú bởi tác phẩm, mà còn ở cách làm của họa sĩ này.

Địa điểm Nguyễn Quốc Dân chọn làm nơi sáng tác, nay cải tạo để trưng bày có diện tích khoảng 300m2, vốn là một quán bar đã bỏ phế. Dù không nói ra, nhưng rõ ràng Dân đã bỏ ra nhiều công sức và tiền bạc cho việc này. Thế nhưng, chỉ sau triển lãm 5 ngày, nơi đây sẽ được đập bỏ toàn bộ để xây dựng một không gian mới, mà công năng chưa hẳn đã liên quan đến hội họa.

Dân tâm sự rằng việc làm Phi lập thể - Chân dung 2016 ở đây cũng khá tình cờ, một lần ghé ngang thấy không gian rộng, bèn nảy ý tưởng và được chủ nhân đồng ý.

Họa sĩ Nguyễn Quốc Dân

“Trong quá trình xây dựng và tái thiết, sẽ có nhiều nơi bị đập bỏ, điều đó là quy luật, nhưng vẫn thấy tiếc tiếc, nên muốn làm một triển lãm như là gạch nối giữa cái cũ và cái mới. Đôi khi trong đời sống, nghệ thuật chỉ là những gạch nối của mới/cũ, còn/mất, thịnh/suy, đẹp/xấu… Cũng có lẽ do tôi có tuổi thơ sống trại tế bần tại phố cổ Hội An, nên vẫn chuộng cái gì đã cũ”.

“Năm 10 tuổi, tôi trở về quê, vì nghèo nên má phải vào ở trại xã hội. Còn tôi học được một, hai năm, khi lên lớp 3 tôi được gửi vào trại mồ côi Hội An để được tiếp tục ăn học… Hội An thơ mộng và đầy cuốn hút, tôi đã phải lòng với hội họa kể từ đấy” - Nguyễn Quốc Dân cho biết như vậy.

Tuy có vẻ “hoài cổ” như vậy, nhưng tác phẩm của Dân lại khá đương đại, phóng khoáng. Anh dùng kỹ thuật dây màu (kéo sơn dầu thành những sợi dây màu) để vẽ chân dung. Nhìn thì tưởng như chơi, như nguệch ngoạc, nhưng để làm được, chứng tỏ họa sĩ phải thật vững vàng về căn bản và vật liệu.

5 năm với 4 triển lãm cá nhân dùng dây màu, đều bắt đầu bằng cụm từ “phi lập thể”, dường như Nguyễn Quốc Dân từ chối không gian ba chiều, chỉ muốn theo đuổi kỹ thuật mặt phẳng, nhằm “chống lại hình hộp”.

Tác phẩm "Phi lập thể - Chân dung 5", sơn dầu trên bố, 2m x 2m, 2016

Tháng 9/2011, Nguyễn Quốc Dân làm triển lãm cá nhân đầu tiên là Phi lập thể - Đơn sắc 2011, tháng 5/2012 Phi lập thể - Đa sắc 2012, và tháng 1/2014 Phi lập thể - Phấn. Triển lãm lần này dùng vật liệu sơn dầu, chứ không phải chì, acrylic hoặc phấn như trước. Có thể vì mới mẻ, có thể vì quan niệm, hoặc để giá cao mà Nguyễn Quốc Dân chưa hề bán tác phẩm nào.

“Bán hay không bán với tôi chưa quan trọng bây giờ. Quan trọng là các tác phẩm tôi tạo ra có giá trị gì không, có đáng để được nhìn nhận không, có cái để xem là mới không? Hay chúng ta chỉ vẽ để rồi bán và thỏa mãn, đáp ứng cho cuộc sống hiện tại của mình. Quá chán kiểu mua bán ấy nên giờ tôi vẫn chưa có ý định bán buôn gì hết, vì bán phải đúng người, đúng đối tượng… mà vụ này hơi khó tìm trong cuộc sống hiện nay”.

Nguyễn Quốc Dân sinh năm 1984 tại huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam, từng sống bụi đời và lớn lên trong trại trẻ mồ côi ở Hội An. Tốt nghiệp Đại học Mỹ thuật TP.HCM năm 2009, theo đuổi kỹ thuật vẽ bằng dây màu từ khi còn là sinh viên. Xem tranh của Nguyễn Quốc Dân chúng ta có thể nhớ về danh họa Affandi (1907-1990) của Indonesia, một bậc thầy về kỹ thuật dây màu.

Văn Bảy
Thể thao & Văn hóa