Mỹ: Iran từ bỏ phát triển vũ khí hạt nhân giúp Trung Đông an toàn hơn

(Thethaovanhoa.vn) - Ngoại trưởng Mỹ John Kerry nhận định rằng thỏa thuận hạt nhân đạt được giữa Mỹ và Iran diễn ra vào ngày Chủ nhật sẽ giúp đưa tình hình Trung Đông và Israel trở nên an toàn hơn.

Ông John Kerry đưa ra bài phát biểu sau khi Iran đồng ý hạn chế các hoạt động làm giàu uranium để đổi lấy khoảng 7 tỷ USD viện trợ từ Mỹ. Trong khi đó Tổng thống Iran, Hassan Rouhani cho biết quyền phát triển hạt nhân vì mục đích hòa bình của Iran đã được ghi nhận. Thủ tướng Israel mô tả thỏa thuận giữa Mỹ và Iran là một sai lầm lịch sử.

Thỏa thuận đạt được tại Geneva sẽ kéo dài trong ít nhất 6 tháng cho đến khi các bên liên quan tìm đến một thỏa thuận lâu dài hơn. Thủ tướng Anh David Cameroon hoan nghênh thỏa thuận giữa Mỹ và Iran ngăn chặn quá trình phổ biến vũ khí hạt nhân trên thế giới.

Thông điệp đưa ra từ Nhà Trắng cho biết Tổng thống Mỹ Barrack Obama đã có cuộc trao đổi qua điện thoại với Thủ tướng Israel, Benjamin Netanyahu về thỏa thuận với Iran. Ông Obama bảo vệ quan điểm của Mỹ và cho rằng Israel không có lý do để hoài nghi về thỏa thuận hạt nhân. Hai nhà lãnh đạo cũng tái khẳng định quan điểm ngăn chặn Iran tiếp tục theo đuổi chương trình phát triển vũ khí hạt nhân.

Thượng nghĩ sĩ đảng Cộng hòa, Bob Corker nói rằng ông lo ngại về thỏa thuận hạt nhân với Iran. "Mỹ đã mất rất nhiều thời gian để đạt được quá trình đàm phán nhưng hiệu quả thì lại chưa thể hiện rõ ràng". Thượng nghị sĩ Charles Schumer đến từ đảng Dân chủ cũng bày tỏ sự thất vọng với các thỏa thuận đạt được tại Geneva mà ông cho rằng là sự nhượng bộ của Mỹ với Iran. "Đảng Dân chủ và Đảng Cộng hòa nhiều khả năng sẽ tham gia vào một dự thảo thông qua biện pháp trừng phạt bổ sung Iran trong thời điểm Quốc hội Mỹ trở lại nhóm họp vào tháng 12 tới".

Điểm quan trọng của thỏa thuận hạt nhân giữa Mỹ - Iran:

- Iran sẽ ngừng làm giàu uranium không quá 5% và tiêu hủy những kho dự trữ uranium vượt qua hàm lượng này.

- Iran sẽ cho phép các thanh sát viên kiểm tra hàng ngày hai địa điểm hạt nhân tại Natanz và Fordo

- Iran sẽ không tiếp tục sản xuất plutonium tại cơ sở hạt nhân Arak

- Đổi lại Mỹ sẽ không đưa ra biện pháp trừng phạt mới đối với Iran trong vòng 6 tháng tới.

- Iran nhận được khoản tiền trị giá 7 tỷ USD bao gồm cả các kim loại quý.

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu nói rằng đây là một thỏa thuận mang tính sai lầm lịch sử và khẳng định Israel không bị ràng buộc bởi thỏa thuận trên. Ông Benjamin Netanyahu nhấn mạnh: "Chúng tôi không cho phép Iran tiếp tục làm giàu uranium dù ở mức độ nào".

Trong bài phát biểu trên toàn quốc vào ngày Chủ nhật, Tổng thống Iran Hassan Rouhani khẳng định rằng Iran sẽ không bao giờ sản xuất vũ khí hạt nhân. Ông ca ngợi thỏa thuận đạt được với Mỹ trên cơ sở những nguyên tắc cơ bản của Iran. Theo đó Iran được quyền làm giàu uranium để sử dụng trong các nhà máy điện hạt nhân.

Thỏa thuận được đưa ra chỉ vài tháng sau khi ông Hassan Rouhani, người theo đường lối ôn hòa nhậm chức Tổng thống Iran. Lãnh tụ tối cao Iran, Ayatollah Ali Khamenei cũng bày tỏ quan điểm ủng hộ thỏa thuận hạt nhân ở Geneva.

Sau 4 ngày đàm phán, đại diện nhóm P5+1 với các quốc gia Mỹ, Anh, Nga, Trung Quốc, Pháp và Đức đã đạt được thỏa thuận với Iran trong ngày Chủ nhật vừa qua.