Hollywood và Bollywood liên minh chống phim lậu

21/03/2010 13:28 GMT+7 | Phim

(TT&VH) - Ngày 19/3, Hollywood và Bollywood, hai trung tâm sản xuất phim lớn nhất thế giới, vừa chính thức bắt tay chống nạn đĩa lậu và ăn cắp bản quyền đang khiến “miếng bánh” doanh thu của họ ngày càng thu nhỏ lại.

Cái bắt tay của hai “ông lớn”

Hoạt động tiêu hủy đĩa phim lậu
chỉ mang tới những tác động nhỏ

Hiệp hội Điện ảnh Mỹ (MPAA) và 7 hãng phim lớn của Ấn Độ đã tuyên bố thành lập liên minh chống đĩa lậu cũng như nạn đánh cắp bản quyền tại Ấn Độ, thị trường phim lớn nhất thế giới.

Liên minh được hình thành trong bối cảnh Hollywood đang cố gắng chiếm lấy thị phần thế giới với tốc độ nhanh, mạnh. Trong khi đó, các studio của Ấn Độ cũng trở nên to lớn cả về quy mô lẫn tầm vóc, giúp cho khoảng cách giữa những nhà làm phim nước này và Mỹ được thu hẹp. Sau một năm thương thảo, nay liên minh này sẽ làm việc trên nguyên tắc hợp tác với các rạp chiếu phim để chống hoạt động quay trộm bằng camera cầm tay. Đây là nguồn gốc của 90% các DVD lậu. Song song đó, cảnh sát sẽ tăng cường truy quét thị trường mua bán đĩa lậu. Các nhà cung cấp dịch vụ Internet cũng sẽ ngăn chặn nạn chia sẻ phim ảnh trái phép qua mạng còn giới làm luật thì cho ra đời những đạo luật bảo vệ bản quyền hiệu quả hơn. MPAA, vốn đã thông qua các thỏa thuận tương tự ở châu Âu, Mỹ và Hong Kong, không tiết lộ ngân sách của liên minh mới được lập ra. Tuy nhiên, họ cho biết nguồn kinh phí này sẽ tới từ các thành viên trong hiệp hội.

Hoạt động hợp tác giữa đôi bên thu hút sự chú ý từ dư luận bởi ngành sản xuất phim Ấn Độ đã có một lịch sử “bắt chước” kéo dài và không ít tác phẩm của họ dựa trên những bộ phim ăn khách ở Hollywood. Đơn cử như năm 2008, Warner Bros. đã khởi kiện không thành công hãng phim Ấn Độ Punjabi về việc phát hành bộ phim mang tên Hari Puttar: A Comedy Of Terrors dựa trên serie Harry Potter của họ.

Song những mâu thuẫn kiểu này đã giảm dần cùng với sự trỗi dậy của các tập đoàn, studio lớn ở Ấn Độ như UTV Motion Pictures và Reliance Big Pictures. Năm ngoái, Reliance Big Pictures đã bỏ ra 325 triệu USD để mua 50% cổ phiếu trong studio DreamWorks của Steven Spielberg. Trong khuôn khổ thỏa thuận, Reliance Big Pictures sẽ được quyền sử dụng nhiều tác phẩm điện ảnh do DreamWorks sản xuất như Cowboys And Aliens, Dinner For Schmucks... để thu lợi nhuận từ các rạp chiếu, truyền hình, những dịch vụ cho thuê hay thậm chí bán phim qua điện thoại.

Trong vòng 2 năm trở lại đây, một loạt thương vụ giữa Hollywood và Bollywood đã diễn ra thành công. Đơn cử như phim My Name Is Khan, do hai công ty Ấn Độ sản xuất và được hãng Fox phân phối tại cả Mỹ lẫn Ấn Độ. Ngược lại các bộ phim Hollywood được chuyển ngữ qua tiếng Ấn Độ như Avatar cũng có doanh thu rất tốt.

Những chiếc đĩa lậu được bày bán tràn lan tại Ấn Độ

Vấn nạn không của riêng ai

Khi lợi nhuận ở Bollywood tăng cao cũng là lúc các công ty làm phim tại đây nhận thấy họ đang phải đối mặt với nạn đánh cắp bản quyền giống hệt các đồng nghiệp bên Mỹ. “Ngành công nghiệp phim ảnh Ấn Độ giờ hiểu rằng sản phẩm của họ sẽ bị đánh cắp bản quyền với một tỷ lệ khá lớn”- Dan Glickman, chủ tịch sắp mãn nhiệm của MPAA, nói với hãng tin AP.

Theo nghiên cứu của hãng Ernst & Young, nạn đánh cắp bản quyền đã khiến ngành công nghiệp điện ảnh trị giá 2,3 tỷ USD của Ấn Độ thiệt hại 959 triệu USD trong năm 2008. Nghiên cứu khác của hãng KPMG cho thây lươn g DVD lâụ hiên chiêm tới 60% thị phần trong nước. “Đánh cắp bản quyền là một trong những vấn nạn nguy hiểm nhất mà ngành công nghiệp giải trí phải đối mặt” - Giám đốc điều hành Reliance Big Pictures, Sanjeev Lamba, nhận xét. Lamba là người có công mang đến thắng lợi về mặt tài chính cho phim 3 Idiots, do Reliance Big Pictures phát hành vào năm ngoái, nhờ triển khai một chiến lược chống nạn đánh cắp bản quyền hiệu quả. Lamba cho biết các hoạt động của ông và cộng sự đã ngăn chặn 10 triệu lượt tải phim trái phép từ Internet.

Nạn đánh cắp bản quyền đã trở nên tệ hơn ở Ấn Độ trong bối cảnh tốc độ kết nối Internet được cải thiện và hoạt động sử dụng đầu DVD cũng tăng lên. Trong vòng hai năm qua, số người tiêu dùng Ấn Độ mua đầu DVD đã tăng hơn 11 lần, từ 4 triệu lên 45 triệu. Harish Dayani - Giám đốc điều hành Moser Baer, công ty sản xuất CD và DVD lớn thứ hai thế giới - ước tính rằng người Ấn Độ đã mua khoảng 700 triệu DVD lậu mỗi năm, qua đó khiến hoạt động chiếu phim ở rạp thu ít tiền hơn và mang lại 330 triệu USD cho những kẻ làm hàng giả. Việc ngăn chặn tình trạng này sẽ là thách thức lớn cho các studio Hollywood nếu họ muốn tiến mạnh vào Ấn Độ.

Tuy nhiên có thể thấy trở ngại không khiến Hollywood chùn chân bởi tiềm năng quá lớn của thị trường Ấn Độ. KPMG ước tính ngành công nghiệp phim ảnh Ấn Độ có thể đạt doanh thu 136,7 tỷ rupee (3 tỷ USD) vào năm 2014 với tốc độ phát triển tương ứng là 8,9%. “Càng ngày, sự tăng trưởng của ngành công nghiệp phim ảnh càng vượt xa khuôn khổ nước Mỹ. Hollywood giờ phải nhìn ra thế giới, xem đó như thị trường của họ” - Glickman nói - “Đây là đất nước của 1 tỷ dân, nơi mà người ta mê phim hơn bất kỳ đâu trên thế giới. Chúng tôi sẽ là những kẻ ngu ngốc nếu không muốn bước chân vào thị trường này”.

Tường Linh