Bình luận Nam Khang: Nóng & ẩm

Có nhiều lý do để giải thích cho hiện tượng ấy, nhưng xét cho cùng, cái nóng và độ ẩm của mùa hè nhiệt đới ở khu vực này được xem là nguyên nhân chung đã phần nào cản bước các đại diện của châu Âu.    

Khi kẻ thù là cái nóng và độ ẩm

Thế nên, có thể cho rằng cái nóng và độ ẩm ở Brazil trong mùa hè này chính là kẻ thù số một của các đội bóng đến từ miền ôn đới châu Âu, trước khi tính đến những đối thủ trực tiếp của họ trên sân cỏ. Bởi trong một giải đấu kéo dài đến một tháng thì việc duy trì thể lực đôi khi còn quan trọng hơn cả những toan tính về chiến thuật, như ông Gerard Houllier từng nói: “Trước bất kỳ chiến thuật nào, sự tươi tắn sẽ là yếu tố quan trọng nhất vì cái nóng”.

Tất nhiên không thể vơ đũa cả nắm khi những thành phố ở phía Nam Brazil như Rio de Janeiro, Sao Paulo, Curitiba hay những thành phố phía Bắc như Fortaleza, Salvador, Manaus tương đối mát mẻ hơn với nhiệt độ trung bình chỉ dao động vào khoảng 20 đến 30 độ C nhưng độ ẩm cũng là yếu tố cần được tính đến.   

Thế thì các đội bóng châu Âu cần phải làm gì để chống lại kẻ thù đáng sợ này? Trong giai đoạn chuẩn bị vừa qua, bên cạnh việc làm quen với khí hậu, hầu như các đội bóng châu Âu đều chú trọng đến lĩnh vực kiểm soát bóng. Theo nhận định chung, cầm bóng chính là phương tiện tốt nhất để tiết kiệm năng lượng. Thật vậy, khi nắm được quyền kiểm soát bóng thì đội bóng đó sẽ chủ động trong việc điều tiết nhịp độ của trận đấu, chứ không phải chạy theo nhịp điệu của đối thủ để rồi nhanh chóng xuống sức.

Tuy nhiên, đó chỉ mới là điều kiện cần chứ chưa đủ để giành chiến thắng. Đơn giản vì nếu “sở hữu bóng mà không có mục đích” (lời của Gary Neville) thì rất dễ phải chịu chung số phận với Tây Ban Nha (thua Brazil 0-3 trong trận chung kết Confederations Cup 2013), Barcelona (thua Atletico ở vòng tứ kết Champions League mùa vừa qua) hay Bayern Munich (bị Real Madrid loại ở vòng bán kết Champions League).  

Kiểm soát bóng có mục đích

Nên nhớ, cả Tây Ban Nha, Barcelona lẫn Bayern đều sử dụng cách chơi tiki-taka với thời lượng kiểm soát bóng luôn vượt trội so với mọi đối thủ. Tuy nhiên, nói như thế không có nghĩa là tiki-taka đang ở bên bờ diệt vong mà vấn đề ở đây là sở hữu bóng phải có mục đích, phải mang yếu tố tích cực.

Nghĩa là chỉ nên xem việc sở hữu bóng như một phương tiện để điều tiết nhịp độ của trận đấu chứ không phải yếu tố chủ đạo trong lối chơi. Sở hữu nhằm đưa bóng lên phía trước chứ không phải nhằm ru ngủ, để rồi khi đối phương chưa kịp ngủ thì mình đã hôn mê. Nói một cách khác là cần có thêm cách chơi trực tiếp, đa dạng trong tấn công cho việc kiểm soát bóng có mục đích để hướng tới.     

Thật ra, cách chống cái nóng và độ ẩm hiệu quả nhất là dựa vào quan điểm của huyền thoại Johan Cruyff. Thế nhưng, có bao nhiêu đội bóng ở châu Âu đủ khả năng buộc quả bóng phải “chạy” thay người, rồi chỉ mất có 6 giây để đưa bóng từ khu vực 16m50 của đội nhà sang khu cấm địa của đối phương? Ngay cả đội bóng của quê hương ông cũng không thể làm được điều đó dù HLV Louis van Gaal luôn có ý thức bảo tồn trường phái bóng đá Hà Lan.

Anh và Italy lại càng không phải đội bóng mạnh về kiểm soát bóng theo trường phái tiki-taka như thế. Vậy thì đó lại càng là lý do để họ áp dụng lối đá trực diện nhằm tạo ra nhiều cơ hội càng sớm, càng tốt, khi thể lực vẫn còn cho phép.

Nam Khang
Thể thao & Văn hóa