Tìm thấy kiệt tác của Titian bị bỏ quên trong một nhà thờ 110 năm

04/03/2021 08:07 GMT+7 | Văn hoá

(Thethaovanhoa.vn) - Một thông tin thú vị vừa được công bố: Bức tranh mô tả câu chuyện Last Supper (Bữa tối cuối cùng của chúa Jesus trong Kinh thánh) được treo trong một nhà thờ ở nước Anh trong 110 năm, có thể chính là một tác phẩm của bậc thầy Phục hưng Titian.

Tranh của Titian bị... lính cứu hỏa phun nước

Tranh của Titian bị... lính cứu hỏa phun nước

Bức tranh David And Goliath của danh họa bậc thầy thời Phục hưng Titian trong nhà thờ Santa Maria della Salute ở Venice (Italia) một đã bị ngấm nước do lính cứu hỏa phun vào.

Bức tranh này dài 3,8m, vốn không được chú ý mấy trên bức tường của Nhà thờ giáo xứ St Michael & All Angels ở Ledbury - một thị trấn tại Herefordshire, miền Tây nước Anh. Nhưng khi nhà bảo tồn kiêm sử gia nghệ thuật Ronald Moore được mời đến để khôi phục một bức tranh khác trong nhà thờ, ông đã bị hấp dẫn trước bức tranh bị bỏ quên tại đây suốt từ năm 1909.

Chú thích ảnh
Bức tranh được treo trong nhà thờ giáo xứ St Michael & All Angels ở Herefordshire (Anh)

Phát hiện thú vị sau 11.000 giờ nghiên cứu

Vào khoảng năm 2018 nhà thờ đã ủy quyền cho Moore nghiên cứu và khôi phục bức tranh lớn này. Moore nói với CNN rằng ông và nhà nghiên cứu Patricia Kenny đã dành khoảng 11.000 giờ để nghiên cứu lịch sử của bức tranh. Nhờ đó ông đã tìm thấy bằng chứng cho thấy bức tranh được vẽ trong xưởng vẽ ở Venice (Italy) của Tiziano Vecellio - vốn được biết đến như là bậc thầy hội họa thời Phục hưng tại Italy với cái tên Titian. Cụ thể, bức tranh được cho là mất khoảng 20 năm để hoàn thành trong thời gian từ năm 1560 đến 1580.

Được biết, sau khi miệt mài bỏ lớp sơn bóng bạc màu hàng thế kỷ ra khỏi tác phẩm và sử dụng tia cực tím, 2 nhà nghiên cứu vô cùng ngạc nhiên khi thấy rằng bức tranh chứa đựng một chữ ký ẩn của Titian trên một cái bình trong bức tranh. Kèm theo đó, phong cách vẽ tranh cũng hoàn toàn mang đặc trưng của danh họa này.

Chú thích ảnh
Nhà nghiên cứu Kenny so sánh bức chân dung tự họa của Titian với gương mặt một môn đồ trong tranh

Phần chữ ký trên bức tranh được xem xét kĩ bằng kính hiển vi dưới tia cực tím. Mặc dù bị hư hỏng, phần lớn các chữ cái TITIANVS vẫn còn hiển thị. Dòng chữ này xuất hiện trên chiếc bình màu đen trên sàn dưới chân bàn - giống với cách xuất hiện chữ kí của Titian trong một bức tranh khác.

Moore nói với tờ Times: “Đây là phát hiện vô cùng quan trọng. Tôi không thể nói Titian chắc chắn đã vẽ bức tranh bên dưới nhưng nó giống phong cách của ông một cách khủng khiếp. Nhưng gần như chắc chắn là bức tranh khổ lớn duy nhất được thực hiện trong xưởng vẽ của Titian được phát hiện cho đến nay”.

Chú thích ảnh
Chữ ký của Titian trên chiếc bình đen trong tranh vẫn còn hiển thị

Một kiệt tác đa phong cách

Ngoài việc tìm ra chữ ký quan trọng, các chuyên gia còn xác định vị tông đồ bên trái mang khuôn mặt của... Titian khi còn trẻ, mặc áo vàng. So sánh với bức chân dung tự họa năm 1567 của nghệ sĩ, người ta hoàn toàn nhận ra những điểm tương đồng về tỷ lệ khi sử dụng phần mềm nhận dạng khuôn mặt bằng máy tính.

“Các góc nghiêng, tai, mắt, mũi đều khớp với nhau”, Moore nói. Đồng thời ông cho biết thêm, bức chân dung có thể được thêm vào không phải bởi chính Titian mà là của con trai ông, Orazio Vecellio, vào đầu năm 1576.

Chưa hết, khi Titian qua đời vào năm 1576, ông đã để lại nhiều tác phẩm dở dang và tiếp tục được hoàn thành bởi cộng sự. Và bức tranh được phát hiện cũng thuộc trường hợp này.

Chú thích ảnh
Phát hiện vị tông đồ bên trái mang chân dung Titian thời trẻ

Theo Moore, xưởng vẽ của Titian gồm một “nhóm họa sĩ gắn bó thân thiết với nhau, những người có thể vẽ theo phong cách của Titian”. Và phân tích của Moore cho rằng có thể xác định được ít nhất 5 “bàn tay” tham gia vào bức tranh, với những phong cách khác nhau. Trong đó, ông phát hiện phong cách đặc biệt của Palma il Giovane hay “Jacopo”, người từng hoàn thành tác phẩm Pietà của Titian sau khi nghệ sĩ qua đời. Ngoài ra, tranh cũng mang dấu ấn một người cộng tác lâu năm của Titian là Girolamo Dente.

Moore giải thích về họa sĩ Titian và xưởng vẽ đặc biệt của ông: “Titian nhận được quá nhiều ủy quyền để sáng tác và đơn giản là ông không thể một mình hoàn thành kịp hết các tác phẩm đó. Một trong những người ủy quyền Titian vẽ có vua Philip II của Tây Ban Nha. Do vậy, những bức tranh như trường hợp này có thể đã không được ưu tiên hoàn thành sớm”.

“Rất ít người có thể vẽ ra một bức tranh trên quy mô lớn một cách táo bạo như vậy. Bức tranh chứa đựng nhiều ý tưởng, với những thay đổi được thực hiện trong quá trình làm việc và cho thấy một quá trình sáng tạo liên tục. Những thay đổi như vậy chỉ có thể được thực hiện dưới sự chỉ đạo của một họa sĩ bậc thầy” - ông nói thêm.

Không còn nguyên vẹn nhưng độc đáo

Moore đã tìm thấy một bức thư có niên đại năm 1775 từ chủ sở hữu trước của bức tranh - nhà sưu tập nghệ thuật John Skippe - trong đó tiết lộ rằng bức tranh được một tu viện Venice ủy quyền vẽ. Ông Skippe, một nghệ sĩ được đào tạo tại Oxford, đã viết trong thư về việc đã mua “bức tranh được bảo quản tốt nhất của Titian” từ một tu viện ở Venice.

Chú thích ảnh
Bức tranh “Last Supper” được treo trong nhà thờ St Michael & All Angels

Tác phẩm này đã được hậu duệ của ông Skippe tặng cho nhà thờ vào năm 1909, nhưng vào thời điểm này, nguồn gốc chính xác và mối liên hệ trực tiếp với Titian đã bị các hậu duệ lãng quên. Trong nhiều thế hệ, bức tranh được treo trong Upper Hall ở Ledbury, trước khi những người chủ sở hữu cuối cùng tặng nó cho nhà thờ.

Moore không bình luận về giá trị của bức tranh, nhưng nói: “Bức tranh không còn ở trong tình trạng tốt nhưng nó độc đáo”. Theo lời ông, phần lớn hư hại của bức tranh có thể là do “trùng tu bất cẩn” sau khi bức tranh đến Anh lần đầu tiên vào năm 1775. Một số lớp men, cùng với sự những chỗ hư hại, dẫn đến những thay đổi và biến màu trong bức tranh.

Ian Beer, giáo dân Ledbury, một trong những người đã ủy quyền cho Moore thay mặt nhà thờ, nói với CNN rằng nhà thờ hiện có camera quan sát và sẽ sớm lắp đặt hệ thống ánh sáng đặc biệt để chiếu sáng bức tranh mà không làm hỏng nó.

Những phát hiện đầy đủ của nghiên cứu sẽ được công bố vào ngày 26/3 trong cuốn sách sắp tới của ông Moore, mang tựa đề Titian's Lost Last Supper: A New Workshop Discovery.

Vài nét về danh họa Titian

Tiziano Vecelli (1488- 1576) được coi là người sáng lập và là một trong những thành viên có ảnh hưởng nhất của Trường phái Venice thời Phục hưng. Ông là một họa sĩ đa năng, tinh thông cả cả về chân dung cũng như phong cảnh và hình ảnh thần thoại hoặc tôn giáo.Việc ứng dụng màu sắc của ông không chỉ ảnh hưởng đến các họa sĩ của thời kỳ cuối thời Phục hưng Italy mà cả các nghệ sĩ ngày nay.

Người ta cho rằng ông đã vẽ tổng cộng khoảng 400 tác phẩm (300 tác phẩm trong số đó vẫn tồn tại cho đến ngày nay).

Việt Lâm (tổng hợp)

Cùng chuyên mục
Xem theo ngày
Đọc thêm