Truyền hình thực tế: Nhiều, nhưng "sống" được bao nhiêu?

Trên sóng HTV, nhiều chương trình THTT xuất hiện: Ngôi nhà mơ ước, Vui là chính, Chinh phục đỉnh Everest, Vietnam Idol… Có những chương trình tạo được tiếng vang nhưng cũng có chương trình vấp phải những phản ứng của dư luận khi được làm theo kiểu “tự nhiên chủ nghĩa”. Đầu năm nay, Những chàng trai, những cô gái phát sóng trên HTV7 được vài số thì dừng lại, mặc dù có cả ê-kíp phía bán bản quyền từ Malaysia sang hỗ trợ sản xuất. Chương trình này ghi lại những hình ảnh trong cuộc sống thường nhật của các chàng trai và cô gái ở nhiều ngành nghề khác nhau. Một nhân vật tham gia chương trình cho rằng, lý do của sự chia tay này vì chương trình không phù hợp với thị hiếu người xem và… nhiều lý do “khó nói”. “Có cảnh chúng tôi đi massage rất trong sáng mà cũng không được phát sóng vì người ta cứ nghĩ massage là hư hỏng. Làm THTT ở Việt Nam thật khó”, người này thổ lộ.

Hành trình kết nối những trái tim tại Mường Phăng

Nhiều game show, talk show, phim tài liệu hay phóng sự trong các cuộc thi cũng được thực hiện theo theo thủ pháp của THTT hay thực hiện một phần chương trình có tính chất “thực tế”, như: Người đương thời, Gia đình trẻ, Chai thủy tinh, Sao mai điểm hẹn, Đồ rê mí, Kết nối đến tương lai, Hãy mời tôi vào nhà… Không thể phủ nhận những đóng góp về hiệu quả từ cách làm chương trình mang đầy hơi thở cuộc sống đem đến cho khán giả những cảm nhận phong phú và đa chiều hơn…

Gian nan tìm… thực tế

Cách đây chưa lâu, trước tình trạng gameshow bão hòa và bị phim truyền hình thế chỗ trong nhiều “giờ vàng”, khi người viết bài gợi ý sao không chuyển hướng sang sản xuất chương trình THTT, một vị lãnh đạo Ban Thể thao - Giải trí và Thông tin kinh tế (VTV3) lắc đầu: “Làm THTT tốn kém lắm!”. Có lẽ vì vậy, sau Khởi nghiệp và Ước mơ của tôi…, đến nay vẫn chưa thấy VTV tự sản xuất chương trình nào theo thể loại này.

Việt Nam Idol

Ngoài đầu tư thời gian, tiền bạc để thực hiện thì THTT cũng kén người tham gia. Có những chương trình kéo dài cả năm, nhân vật cần sự đầu tư nghiêm túc, chuẩn bị về nhiều yếu tố, từ thể lực đến tâm lý... Vì vậy, không phải người chơi nào cũng có thể đáp ứng được yêu cầu chương trình.

“Bùng nổ” hay… tắt ngấm?

Xu hướng cạnh tranh của truyền hình châu Âu cách đây vài năm là THTT và thể loại này sẽ tiếp tục được phát triển ở VN, dù rằng để đến được với thành công, các nhà sản xuất còn nhiều “cửa ải” phải vượt qua, nhiều thử thách để “vượt qua chính mình”. Cũng giống như sự chuyển hướng của gameshow trong thời gian gần đây, THTT ở ta đang tìm con đường đi của riêng mình, hướng tới những chương trình có ý nghĩa xã hội rộng lớn. Tuy nhiên, bên cạnh những chương trình với nhân vật là những người có hoàn cảnh khó khăn, có số phận đặc biệt và học sinh, sinh viên cùng phần thưởng lớn để tạo cơ hội cuộc sống và học tập, nghề nghiệp cho họ thì vẫn còn thiếu vắng những chương trình đậm màu sắc giải trí gây thích thú và bất ngờ cho khán giả. “Khán giả nước ngoài bây giờ thích xem America's next top model chứ Survivor hay Big brother cũng đang thoái trào rồi”, người mẫu, ca sĩ Nathan Lee, người đã nhiều năm sống ở nước ngoài, cho biết. Nathan Lee bật mí, khoảng tháng 3/2009, một chương trình THTT về thời trang sẽ được sản xuất với sự cố vấn của các chuyên gia thời trang từ Pháp. Anh tin tưởng đây là chương trình đem đến nhiều sự bất ngờ cho người xem và có ý nghĩa đối với sự phát triển của ngành công nghiệp thời trang ở VN. Anh chia sẻ quan điểm: “Các chương trình THTT của Việt Nam sẽ phù hợp với người Việt Nam hơn cả”.

Trong khi truyền hình thực tế ở nước ngoài dường như đã có phần “thoái trào” thì nó đang vươn lên trở thành thể loại được sản xuất ngày càng nhiều ở VN và hứa hẹn “thế chân” vị trí của game show trong thời gian tới.