Nhạc Việt đại chúng năm 2013: Nhộn nhịp 'cống hiến'

(Thethaovanhoa.vn) - Năm 2013, với sự chiếm lĩnh thị trường âm nhạc của các chương trình truyền hình thực tế, cùng với việc “hút” nhiều nghệ sĩ cốt cán vào những cuộc chơi dài hơi, tưởng chừng âm nhạc đại chúng sẽ giảm sút những sản phẩm sáng tạo. Nhưng ngược lại, bên cạnh cái hào nhoáng và hoành tráng của những chương trình truyền hình thực tế, dòng sản phẩm sáng tạo của các nghệ sĩ như một mạch nước ngầm “xâm thực” đời sống âm nhạc…

Nếu so sánh, năm nay sự “cống hiến” của âm nhạc đại chúng có phần nhộn nhịp hơn năm ngoái: đa dạng, phong phú, có chiều sâu và cả… tầm quốc tế.

Live show nở rộ ở phía Bắc

Một chuyển biến đáng chú ý của thị trường âm nhạc 2013 là “trung tâm live show” không còn ở TP.HCM như nhiều năm trước đây mà đã dịch chuyển về Thủ đô Hà Nội. Hà Nội nhộn nhịp với nhiều live show như: Cầm tay mùa hè 2013 (Quốc Trung), Người đàn bà yêu (Thanh Lam), Mùa Thu của Phương (Thu Phương), Mùa Đông Concert, Bằng Kiều Impression In VietNam (Bằng Kiều), Độc đạo (Tùng Dương), Cánh cung (Đỗ Bảo)… Một số nghệ sĩ ở TP.HCM cũng đem live show ra Hà Nội như: Tôi mơ một giấc mơ (Dương Thụ), Gửi tình yêu của em (Mỹ Tâm), 10 Năm Sài Gòn - Hà Nội (Quang Hà), Q Show (Lệ Quyên)…

Có lẽ cũng do rời xa thị trường mang nhiều tính giải trí của TP.HCM, nên xu hướng chung của live show diễn ra ở Hà Nội là tập trung vào yếu tố âm nhạc mà ít đầu tư hoành tráng cho yếu tố “nhìn” và những chiêu trò làm khán giả xuýt xoa.

Tùng Dương và nữ ca sĩ khách mời Julia Sarr trên sân khấu Độc đạo

Bên cạnh những live show cá nhân, năm nay các serie chương trình như: Giai điệu trẻ (Nhà hát GH Nhạc Vũ kịch TP.HCM), LUALA Concert (Công ty DX), In The Spotlight (Công ty Mỹ Thanh), RockStorm (MobiFone) vẫn tiếp tục hành trình chinh phục khán giả. Tuy có chương trình thay đổi nhưng nhìn chung là ít đột phá. Hai loạt chương trình truyền hình: Bài hát yêu thích (VTV3) và Dấu ấn (TĐ Truyền thông Thanh niên) vẫn chưa tạo được ấn tượng mạnh.

Năm nay cũng tạm gọi là năm đỉnh điểm của các chương trình truyền hình thực tế ca nhạc: Giọng hát Việt, Giọng hát Việt nhí,Vietnam Idol, Gương mặt thân quen, Tôi là người chiến thắng. Có vài chương trình rất “hot” thu hút lượng khán giả đông đảo, nhưng chủ yếu là “cống hiến” cho khán giả ở khía cạnh giải trí, xem cho vui rồi quên hoặc phát lộ một, hai gương mặt tương đối khả dĩ, nhưng đa số không có những đóng góp thiết thực cho sự phong phú và phát triển của đời sống âm nhạc đại chúng.

Nếu năm 2012 đáng chú ý với những chương trình như Giai điệu trẻ, LUALA Concert, RockStorm… mang ý nghĩa xã hội về việc phổ cập âm nhạc cổ điển đến công chúng hoặc khơi dậy không khí rock trên toàn quốc thì năm nay nổi bật với những live show cá nhân, với những giá trị âm nhạc được cống hiến.

Trong đó có thể kể: Live show Độc đạo của Tùng Dương là những gì “ấn tượng, đẳng cấp, đầy tính nghệ thuật” của thể loại world music.

Live show Cánh cung của Đỗ Bảo là tinh túy của thương hiệu âm nhạc Cánh cung qua 3 album Đỗ Bảo đã phát hành. Live show này cũng được xem như tổng kết thành tựu chặng đường “cánh cung” của Đỗ Bảo để anh bắt đầu một chặng đường mới. Live show Tôi mơ một giấc mơ của nhạc sĩ Dương Thụ giới thiệu phong cách cổ điển đương đại với rất nhiều tác phẩm trích từ kho tàng âm nhạc cổ điển và những tác phẩm của nhạc sĩ Dương Thụ. Cầm tay mùa Hè 2013 ghi dấu sự đột phá của Quốc Trung ở lĩnh vực nhạc điện tử và world music…

Tại Giọng hát Việt Nhí 2013, Phương Mỹ Chi với các ca khúc dân ca đã khiến người nghe “chao đảo”

Thành tựu của album trước làn sóng MV

Thực tế trong năm 2013, với hiệu quả to lớn từ các mạng xã hội, rất nhiều ca sĩ chọn phương án đơn giản, ít tốn kém là thực hiện video ca nhạc MV và chủ yếu là phát hành online để quảngbá hoặc hâm nóng tên tuổi của mình. Tuy nhiên, xu hướng thời thượng này cũng không làm chùn bước những dự án album, dự án đầu tư rất nhiều công sức và tiền bạc và thường cũng là dự án mang nhiều mới mẻ, sáng tạo, đánh dấu bước chuyển biến mạnh mẽ trong âm nhạc của các nghệ sĩ.

Đã có những MV có lượng người xem đông đảo trên các trang mạng, con số từ vài trăm ngàn đến vài triệu lượt truy cập là quá “khổng lồ” so với số lượng phát hành vài ngàn đĩa/ album. Tuy thế, hàm lượng nghệ thuật cống hiến cho sự phát triển của âm nhạc đại chúng lại đến từ các album.

Một số chủ nhân album đồng thời cũng là chủ nhân của live show như Độc đạo (Tùng Dương), Cánh cung (Đỗ Bảo) đã đem lại những sáng tạo có ý nghĩa cho sự phát triển của âm nhạc đại chúng. Đáng chú ý là từ đầu năm 2013, gương mặt trẻ từng được nhận đề cử Nghệ sĩ mới của năm (Giải Cống hiến) - Nguyễn Đình Thanh Tâm - đã mở màn cho loạt album ca sĩ với Cánh diều lạc phố. Trong sự pha trộn những ca khúc phảng phất chất liệu dân gian với nhạc điện tử, Thanh Tâm đã thể hiện được chất “quái” mang đậm dấu ấn cá nhân của mình - một cá tính âm nhạc khá hiếm hoi trong thị trường hiện nay. Album Yêu của nhóm 5 Dòng Kẻ tiếp tục hành trình chinh phục world music và new age của nhóm - sâu sắc lắng đọng hơn và cũng “quốc tế” hơn.

Ngoài ra còn vài album khác như: Tâm (Mỹ Tâm), Tĩnh lặng (Hồ Quỳnh Hương)… là những nỗ lực mang đến cho công chúng những sản phẩm âm nhạc đúng nghĩa.

Cống hiến của Việt kiều và thiếu nhi

Từ những live show và những album nêu trên đã lộ diện nhiều gương mặt ca sĩ, nhạc sĩ cống hiến những tìm tòi sáng tạo của mình đối với âm nhạc đại chúng năm 2013. Trong số đó, có hai gương mặt khá đặc biệt, đó là nghệ sĩ Việt kiều Nguyên Lê và “ca sĩ nhí” Phương Mỹ Chi.

Nguyên Lê hiện được xem là gương mặt sáng giá của dòng nhạc world music trên thế giới, đặc biệt là tại Pháp. Anh từng nhiều lần về biểu diễn tại Việt Nam. Cuối năm 2013, anh tham gia 2 show diễn: Songs Of Freedom với những người bạn nước ngoài vào tối 20/11 tại Trung tâm Văn hóa Pháp (Hà Nội) và biểu diễn trong live show Độc đạo của Tùng Dương (24/11). Với những đóng góp cho đời sống nhạc Việt năm 2013, nghệ sĩ Việt kiều Nguyên Lê có phù hợp với việc vinh danh trong một giải thưởng như Âm nhạc Cống hiến?

Bên cạnh nghệ sĩ Việt kiều Nguyên Lê còn một trường hợp khác khá đặc biệt. Gần đây nhất, nếu tiếng hát của Uyên Linh trong Vietnam Idol 2010 làm người nghe “chao đảo”, rời nhạc “Tây” để trở về với nhạc Việt, thì trong Giọng hát Việt nhí 2013, Phương Mỹ Chi đã tạo nên “cơn bão” sôi sục với những bài hát mang âm hưởng dân gian trên diện rộng. Trong bối cảnh nhạc “Tây” đang tràn ngập và trong lúc các cơ quan quản lý văn hóa, những nhà hoạt động văn hóa lo ngại sự “quên lãng” của giới trẻ đối với dân ca, hiệu quả từ giọng hát Phương Mỹ Chi là một đóng góp rất đáng ghi nhận trong những giải thưởng âm nhạc.

Hữu Trịnh
Thể thao & Văn hóa Xuân Giáp Ngọ