Đạo diễn Nguyễn Phan Quang Bình: Hải Yến của Cánh đồng bất tận có cái mà tôi cần

06/10/2010 06:34 GMT+7 | Phim

(TT&VH Cuối tuần) - Độ nóng của bộ phim Cánh đồng bất tận những ngày qua tăng lên đáng kể khi mạng internet tràn ngập trailer của phim. Trước khi sang Hàn Quốc tham gia LHP Quốc tế Pusan (từ 7-15/10), đạo diễn Nguyễn Phan Quang Bình đã chia sẻ với bạn đọc những thông tin xoay quanh bộ phim này.

Đạo diễn Nguyễn Phan Quang Bình

* Có một nhận định rằng, tính chất địa phương, vùng miền càng thể hiện rõ nét trong tác phẩm nghệ thuật thì sức thu hút càng lớn. Làm phim từ tác phẩm văn học đậm chất Nam bộ của Nguyễn Ngọc Tư có phải là một “cú liều” của anh không, khi con người anh, có vẻ không có tí xíu chất Nam bộ nào?

- Khi chuyển thể một bộ phim từ văn học thì đời sống, màu sắc, tình tiết trong phim đều được điều chỉnh theo cách mà chúng tôi muốn kể lại câu chuyện với khán giả. Quyết định làm phim này quả thực là một sự tự thách thức chính mình. Động lực cũng có thể là do cảm xúc thú vị mà Nguyễn Ngọc Tư đã đem lại cho tôi khi đọc Cánh đồng bất tận. Khi quyết định đến gặp Nguyễn Ngọc Tư thì nhà văn Nguyễn Quang Sáng, nhà văn, nhà biên kịch Nguyễn Hồ đã cho tôi một hành trình thú vị qua các tỉnh ở đồng bằng Nam bộ. Lang thang trên những con đường đất trải dài, những cánh đồng rộng thênh thang, dọc theo những dòng kênh xáng, len lỏi trong những cánh rừng tràm, tôi đã yêu không biết tự lúc nào. Tôi nghĩ, việc mình sinh ra ở một mảnh đất để có thể hiểu được nó cũng quan trọng, nhưng đôi khi, những góc nhìn từ bên ngoài cũng đem lại nhiều điều thú vị. Nếu Phillip Noyce, Oliver Stone hay Trương Nghệ Mưu làm phim Cánh đồng bất tận thì tôi nghĩ chắc bạn sẽ không hỏi điều này…

Đạo diễn phải trang bị cho mình kiến thức, văn hóa và tự tìm được một ê kíp, cố vấn dày dạn kinh nghiệm để thực hiện phim một cách tốt nhất. Qua gần 6 năm, bao nhiêu lần ngược xuôi, tìm hiểu thực tế, tôi thấy biển học về đồng bằng Nam bộ vẫn mênh mông và thực sự là “bất tận”. Tôi nhớ lại khi còn nhỏ, ông trẻ của tôi là nhà dân tộc học Nguyễn Từ Chi đã giảng giải cho tôi về việc ông đã dành cả một đời chỉ để tìm hiểu về văn hóa Mường ra sao. Tôi biết khoảng thời gian tôi dành cho việc nghiên cứu Nam bộ chẳng thấm vào đâu để hiểu tường tận văn hóa, con người nơi đây. Nhưng cũng may, tôi đã có được bên mình những cố vấn cùng nhiều nhà văn hóa khác ở địa phương, cả những người dân vô cùng dễ thương mà chúng tôi đã gặp trên các nẻo đường.

* Xem trailer đang xuất hiện trên mạng, giọng Bắc của diễn viên Hải Yến vẫn được giữ nguyên, trong khi trong truyện thì nhân vật Sương rặt miền Nam. Một nhân vật Nam bộ lại nói giọng Bắc? Nếu trình chiếu tại LHP quốc tế thì không sao, vì đã có phụ đề, nhưng công chiếu tại Việt Nam thì…

- Hải Yến không nhất thiết phải hóa thân vào nhân vật miền Nam mà có thể là người miền Bắc di cư vào. Tôi nghĩ truyện Cánh đồng bất tận của Nguyễn Ngọc Tư đã vượt qua biên giới của miền Tây Nam bộ để chinh phục nhiều trái tim của hàng triệu bạn đọc cả nước và thế giới không chỉ bằng văn hóa miền Tây mà còn về nội dung ý nghĩa của câu chuyện. Nói như vậy không có nghĩa là tôi có thể cho phép mình được xem nhẹ yếu tố văn hóa và yếu tố kỳ bí đa dạng của vùng đồng bằng sông Cửu Long.

* Vậy nghĩa là nhà biên kịch Ngụy Ngữ đã để Sương là người miền Bắc di cư vào Nam để hợp hơn với giọng nói của Yến. Sự góp mặt của Hải Yến quan trọng đến thế sao?

- Với tôi thì Hải Yến quan trọng. Cô ấy có cái mà tôi cần. Đối với những tác phẩm như Cánh đồng bất tận thì quả là một thách thức lớn đối với diễn viên về diễn xuất. Ngoài tài năng, phù hợp với nhân vật, họ cần tập trung, dành hết thời gian, toàn tâm toàn ý vào việc xây dựng vai diễn của mình một cách tinh tế, một đường dây tâm lý hoàn hảo để lột tả nội tâm nhân vật trong suốt chiều dài bộ phim. Điều này quả thật khó tìm trong trong đời sống nghệ thuật hiện tại của Việt Nam.

Cảnh trong phim Cánh đồng bất tận

* Các vai diễn trước của Yến hầu hết đều ít thoại, ít diễn như trong Người Mỹ trầm lặng, Chuyện của Pao, Chơi vơi…, cảm giác Yến ngoài đời thế nào cứ bê nguyên xi thế ấy lên phim. Nhưng Sương trong phim này thì khác, Sương sinh động hơn, nói nhiều hơn, vui buồn rõ ràng hơn. Anh có phải khó khăn nhiều trong vai này?

- Khi tôi đưa kịch bản cho Yến, cô ấy đọc và nói giống như bạn bây giờ. Tôi nói với Yến tôi tin là cô ấy làm được và đến bây giờ, tôi tin vào sự lựa chọn của mình.

* Tám năm sau bộ phim đầu tay Vũ khúc con cò, anh trở lại với Cánh đồng bất tận. Tại sao có quãng nghỉ lâu đến vậy?

- Tôi chỉ làm phim khi tìm được kịch bản ưng ý nhất. Khi có kịch bản tốt rồi thì phải hội đủ mọi điều kiện yêu cầu thì phim mới thực hiện được.

* Tinh thần chung của phim có quá bi thương và đen tối như truyện?

- Một tác phẩm hay thường được tạo ra bởi túi khổ của nhân loại. Truyện không phải là ký. Mọi người đều có thể sáng tạo theo cách của mình. Bộ phim sẽ có hơi thở, nhịp đập riêng nhưng cũng không thể mất đi phần hồn của truyện. Cảm nhận của tôi về Cánh đồng bất tận là Nguyễn Ngọc Tư đã dùng một giọng văn giản dị, tình cảm và rất đẹp để kể một câu chuyện đầy cảm xúc và khốc liệt, vì vậy khi làm phim, chúng tôi đã quyết định dùng những hình ảnh đẹp, lãng mạn để kể câu chuyện góc cạnh của Tư.

* Vì sao phim của anh được Quỹ điện ảnh châu Á chọn hỗ trợ thực hiện hậu kỳ? Tại LHP Pusan, phim trình chiếu và tham gia ở hạng mục nào?

- Thực tế tôi cũng lỡ hẹn với LHP Pusan một lần khi nhận giải thưởng cho kịch bản Mưa đầu mùa rồi nhưng không quay được. Nên khi họ hỏi về những dự án tiếp theo của tôi, tôi đã gửi thông báo cho họ những nét cơ bản của dự án này trước bất cứ liên hoan phim nào khác. Và may mắn cho tôi là sau khi xem bản nháp, họ đã chọn tài trợ cho phần hậu kỳ của phim rồi chọn phim vào tham gia dự thi hạng mục New Currents - là hạng mục dự thi tranh giải của LHPQT Pusan. Hạng mục dự thi tranh giải của LHP Pusan chỉ dành cho các nước châu Á. Năm 2010, hạng mục này có 13 phim đến từ 8 nước châu Á.

* Xin cảm ơn anh!

LHPQT Pusan lần thứ 15 có sự tham gia của 60 quốc gia, lãnh thổ với 300 phim dự thi. Bên cạnh giải New Currents - giải thưởng dành cho những tác phẩm đương đại mà Cánh đồng bất tận tham gia, LHP còn có các giải khác như giải Nhân tố tiềm năng, Nhà làm phim châu Á của năm, giải Phim tài liệu, giải do Hiệp hội phê bình phim quốc tế bình chọn, khán giả bình chọn và một số giải dành riêng cho điện ảnh Hàn Quốc.

Sau khi dự LHP Quốc tế Pusan, Cánh đồng bất tận sẽ công chiếu trên toàn quốc vào ngày 22/10.

Sản xuất: BHD phối hợp với Mega Media. Diễn viên: Đỗ Hải Yến, Dustin Nguyễn, Tăng Thanh Hà, Mỹ Uyên, Thanh Hòa, Lan Ngọc… Giám đốc hình ảnh: Nguyễn Tranh. Biên kịch: Ngụy Ngữ. Biên tập: Nguyễn Hồ. Âm nhạc: Quốc Trung. Dựng phim: Folmer Martin Wiesinger.

Anh K. (thực hiện)