Premier League: Thời của những người Bỉ

(TT&VH Cuối tuần) - Từ Chelsea đến Manchester City và Arsenal, rồi Tottenham sang Everton hay thậm chỉ cả West Brom, đâu đâu cũng xuất hiện những người Bỉ trong đội hình chính thức. Premier League năm nay hứa hẹn sẽ chứng kiến một cuộc trỗi dậy của các cầu thủ đến từ đất nước xưa nay chỉ nổi tiếng với những thỏi sô-cô-la ngọt lịm.

Kép chính là người Bỉ

Mùa giải mới của Premier League khởi tranh chưa được bao lâu, nhưng dấu ấn từ các cầu thủ Bỉ để lại khắp các sân cỏ nước Anh rất đậm nét. Ở London, một mình Eden Hazard đốt cháy sân Stamford Bridge. Sau ba trận đã đấu, bản hợp đồng trị giá 32 triệu bảng được Chelsea chiêu mộ từ Lille nhanh chóng chứng minh chân giá trị với sáu pha kiến tạo cho đồng đội lập công và một bàn thắng, qua đó giúp câu lạc bộ giành vị trí nhất bảng cùng số điểm tuyệt đối.

Không hoành tránh như người đồng hương, tiền vệ Marouane Fellaini của Everton cũng thể hiện phong độ khá tốt gần đây. Mấy ai ngờ được chàng trai sở hữu mái tóc xù trông rất nghệ sĩ lại phá hỏng màn ra mắt của ngôi sao Robin Van Persie bên phía Manchester United khi lập công giúp đội nhà đánh bại đối thủ. Trong khi đó, Moussa Dembele “lên tiếng” ngay trong lần ra mắt Tottenham sau khi chuyển đến đội bóng mới từ Fulham. Tiền đạo trẻ Romelu Lukaku cũng khai hỏa ngay ở trận đầu tiên khoác áo West Brom khi đối đầu với Liverpool.

Từ trái sang: Vincent Kompany, Romelo Lukaku và Eden Hazard,

những gương mặt của một thế hệ vàng bóng đá Bỉ

Thật ra không phải chờ đến lúc tân binh Hazard tỏa sáng tại Chelsea, bóng đá Bỉ mới được dịp nở mặt nở mày trên xử sở sương mù. Ngay từ những mùa giải trước, những Thomas Vermaelen, Vincent Kompany hay Fellaini… đã khẳng định tên tuổi của mình.

Hậu vệ Vermaelen trở thành trụ cột không thể thiếu của hàng thủ Arsenal ngay khi mới gia nhập Pháo thủ từ năm 2009 và nay được giao trọng trách đội trưởng tại câu lạc bộ. Tương tự, Vincent Kompany cũng đóng góp không nhỏ công sức tạo nên hàng thủ vững chắc cho Manchester City trên hành trình chinh phục danh hiệu vô địch Premier League mùa 2011-2012. Ngoài ra, cũng chính anh là tác giả bàn thắng duy nhất giúp đội nhà hạ kình địch Manchester United ở trận đấu mang tính quyết định đến ngôi vương năm ngoái. Trong khi đó, Fellaini giữ vai trò then chốt nơi tuyến giữa của Everton trong nhiều năm liền, còn Dembele đã chơi rất hay trong màu áo Fulham từ khi tới Craven Cottage năm 2010.

Việc ngày càng nhiều cầu thủ Bỉ giữ vai trò then chốt ở các đội bóng lớn của Premier League cho thấy bóng đá nước này đang sở hữu một thế hệ vàng. “Tôi nghĩ Kompany, Hazard, Jan Vertonghen, Kevin Mirallas hay Vermaelen là lứa cầu thủ tài năng nhất của Bỉ hiện nay”, cựu tiền vệ Leo Van der Elst, người hùng từng đưa tuyển Bỉ vào đến bán kết World Cup 1986, bình luận. Đồng quan điểm, huấn luyện viên Jean-Francois De Sart của tuyển U21 Bỉ từ năm 1999 đến 2011 nói: “Bỉ đang trở thành quốc gia xuất khẩu nhân tài bóng đá cho những giải đấu lớn ở châu Âu. Âu cũng phải thôi vì có quá nhiều cầu thủ tài năng lúc này”.

Điểm tựa hệ thống đào tạo trẻ

Thật ra, không phải ngẫu nhiên bóng đá Bỉ lại cho ra lò khá nhiều cầu thủ xuất sắc đến thế. Để có được quả ngọt như hôm nay, tất cả bắt đầu từ cuộc cách tân được Liên đoàn bóng đá Bỉ thực hiện từ một thập kỷ trở lại đây. “Liên đoàn nhận ra hệ thống phát triển cầu trẻ đang mục nát và cần phải có một sự thay đổi tức thời”, De Sart chia sẻ thêm.

Theo đó, liên đoàn tạo điều kiện cho các chiến lược gia tại Bỉ bổ sung thêm kiến thức thông qua những khóa học bổ trợ để có được phương pháp huấn luyện hợp lý. Ngoài ra, họ cũng khuyến khích hai tên tuổi tại giải bóng đá Bỉ là Standard Liege và Anderlecht đầu tư tiền bạc để xây các học viện bóng đá quy mô và hiện đại.

Không những vậy, bóng đá Bỉ trong nhiều năm qua còn áp dụng chính sách “feeder club” (tạm dịch: “đội sân sau”). Đội sân sau là thuật ngữ để chỉ một câu lạc bộ đồng ý ký hợp đồng trở thành đối tác của một đội bóng khác (thường là một đội bóng mạnh nằm ở năm giải hàng đầu châu Âu), với điều kiện ưu tiên cho đội bóng mạnh đó mua các cầu thủ tốt nhất trong đội. Đổi lại, các câu lạc bộ mạnh có thể trợ giúp cho đội yếu hơn của mình bằng cách cho mượn cầu thủ và hỗ trợ một số điều khoản khác.

Điển hình, Manchester United có thể dễ dàng chiêu mô Cristiano Ronaldo hay Luis Nani nhờ có sân sau Sporting Lisbon, trong khi Chelsea tạo mối quan hệ với Genk và đổi lại họ có được một số cầu thủ triển vọng như tiền vệ cánh Kevin De Bryune hay thủ môn Thibaut Courtois. Với cách làm bóng đá như trên, nhiều cầu thủ trẻ như được tiếp sức thêm bàn đạp đưa họ đến với với những câu lạc bộ danh tiếng, trong khi các đội chủ quản cũng thu được một khoản lợi nhuận thông qua hình thức bán cầu thủ.

Bên cạnh đó, một cầu thủ trẻ tại Bỉ cũng chỉ được định hình khi đạt tới độ tuổi của nhóm U14. Đây được xem sự khác biệt rõ nhất so với cách đào tạo bóng đá trẻ ở Anh, nơi những chuyên gia bóng đá săn nhân tài ngay từ lúc cầu thủ mới sáu hay bảy tuổi. Tại Bỉ, cách thức đào tạo ở các học viện dựa trên phương châm rất rõ ràng: “Đôi khi, khởi đầu trễ lại mang đến những kết quả tốt hơn”.

Ngoài ra, các cầu thủ không được dạy theo kiểu bóng đá “Rush and kick” (Chạy và sút). Thay vào đó, họ được dạy chơi bóng dựa trên cái đầu nhiều hơn. Điểm độc đáo của đào tạo bóng đá Bỉ chính là yếu tố này. Trong các học viện, một cầu thủ trẻ được dạy trước hết là khả năng đọc trận đấu và phán đoán trước tình huống. Điều này cũng lý giải vì sao có khá nhiều cầu thủ Bỉ chơi bóng tại Premier League trong vai trò tiền vệ, còn các trung vệ của họ, như Vermaelen hay Vertonghen, cũng chơi bóng với sự nhạy cảm và tinh tế hơn hẳn các đồng nghiệp.

Tương lai xán lạn cho tuyển Bỉ

Từ thành công trong việc cho ra lò những nhân tài bóng đá triển vọng, tuyển Bỉ trong tương lai gần có lý do để tin vào một thời kỳ vàng son. Đó là tập hợp của lứa cầu thủ trẻ, tài năng và có kinh nghiệm thi đấu dày dặn.

Michael Sablon, giám đốc kỹ thuật của Liên đoàn bóng đá Bỉ, từng nói với CNN: “Vào năm 2001, chúng tôi nâng cấp một tầm nhìn mới về phương pháp huấn luyện cầu trẻ ở Bỉ. Tất cả những câu lạc bộ được cấp cho một quyển sách hướng dẫn tập luyện và 95% làm theo những gì được ghi trong đó. Ngoài ra, ở trình độ đội tuyển quốc gia, chúng tôi có những đội khác nhau như U15, U16, U17… Theo đó, mỗi nhóm sẽ tập và được huấn luyện cùng một kiểu chơi và hệ thống đồng bộ. Mục đích liên đoàn hướng đến không chỉ dừng ở những trận thắng, ngược lại, chúng tôi muốn khuyến khích và phát triển các cầu thủ dựa trên nền tảng cơ bản của từng cá nhân”. Cũng theo giám đốc Sablon, số lượng cầu thủ Bỉ chơi bóng tại các giải bóng đá hàng đầu châu Âu đã tăng gấp đôi so với trước đây.

Xưa nay, thể thao Bỉ nổi tiếng với những Eddy Merckx, Tom Boonen, Justine Henin và Kim Clijsters trong môn đua xe đạp và quần vợt. Nhưng hiện giờ, bóng đá tại quốc gia này có quyền tin vào một tương lai xán lạn với hành trang là thế hệ vàng gồm những cầu thủ tài năng đã và đang chứng tỏ giá trị tại các giải đấu hàng đầu châu Âu.