NSƯT Đào Bá Sơn: “Người tìm vàng” cho điện ảnh Việt

25/10/2010 11:02 GMT+7 | Phim

(TT&VH) - Nhật Kim Anh đăng quang tại LHP Quốc tế Việt Nam lần 1 với giải Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất nhờ vai Cầm của cô trong Long thành cầm giả ca (đạo diễn NSƯT Đào Bá Sơn). Đây là 1 trong 2 giải chính thức của nước chủ nhà tại LHP đầu tiên này. NSƯT Đào Bá Sơn đã trò chuyện với TT&VH.

>> Chuyên đề: Liên hoan phim Quốc tế Việt Nam

“Tôi luôn đói Hà Nội!”, lời tự bạch của Đào Bá Sơn khiến tôi ám ảnh. Từ lâu, trong căn hộ tầng ba 56/3 Nguyễn Thông, quận 3, chung cư của Hãng phim Giải phóng, anh đã treo chữ Mỹ (chữ Hán) với tâm niệm luôn hướng về cái Đẹp. Yêu Thăng Long bằng cả trái tim và tâm hồn đa cảm, vượt qua vô vàn khó khăn thử thách, anh kỳ công tìm những vẻ đẹp của Thăng Long đã phôi pha, tái hiện các tập quán tinh tế, hoạt động, nề nếp của những tao nhân, hồn văn nghệ qua thi ca và âm nhạc. LTCGC là một bài thơ điện ảnh về văn hóa Việt. Sự lựa chọn Nhật Kim Anh vào vai nữ chính là thành công tiếp theo chứng tỏ con mắt xanh của một ĐD có năng lực phát hiện tài năng diễn xuất cho ĐAVN. Năm 1989, ở phim nhựa đầu tay Người tìm vàng, ĐD Đào Bá Sơn chọn DV Bắc Sơn (sinh 1932) vào vai Hai Bạc Liêu. LHP VN lần 9 (tại Nha Trang), Bắc Sơn đăng quang nhận giải Nam DV chính xuất sắc nhất ở tuổi 58. Đây cũng là giải thưởng đáng giá nhất cho vai để đời của NSƯT Bắc Sơn.


Đào Bá Sơn (đội mũ) chỉ đạo một cảnh quay trong Long Thành cầm giả ca
10 năm sau, Đào Bá Sơn chọn Hồng Ánh vào vai Tâm - cô gái đồng nát cho phim video Cầu thang tối, cô được chú ý từ phim này. Tại LHP VN 12 năm 1999 ở Huế, Hồng Ánh nhận giải Nữ DV chính xuất sắc nhất, phim được Bông sen Bạc và giải Đạo diễn xuất sắc nhất. Và 10 năm tiếp, 2009, giao vai Cầm - ca nương thời tao loạn cách đây hơn 200 năm cho ca sĩ Nhật Kim Anh, một DV không chuyên, lần đầu đóng phim nhựa, ngay vai diễn đầu tiên là vai chính - đã đoạt giải, là điều khiến nhiều DV chuyên nghiệp mơ ước.

Anh tiết lộ hành trình lựa chọn và rèn luyện Nhật Kim Anh, tạo nên bộ phim có giá trị - chất vàng anh khát vọng.

* Khi LTCGC đại diện VN dự LHPQT VN, anh có mong phim đoạt giải?

- Tôi không xác định và không có khát vọng ấy. Chúng tôi muốn làm một bộ phim tử tế. Được giải thì mừng, không thì cũng không lo lắng hay lấy làm buồn.

* Xin anh kể về việc tìm và quyết định giao vai cho Nhật Kim Anh?

- Công tác ĐD ở khâu casting là tìm DV các nguồn: từ trường SK - ĐA tôi giảng dạy, các sân khấu biểu diễn, lục nhiều “hồ sơ” diễn viên. Tôi cho quay thử Kim Anh diễn vài phân đoạn, chụp ảnh, phân tích. Một vai diễn khó, nặng và qua nhiều biến cố. Tôi nhìn thấy tố chất của Nhật Kim Anh có những nét giống Cầm, đôi mắt mí lót của cô như người phụ nữ Việt xưa và quyết định giao vai.

* Nhật Kim Anh đón nhận vai và làm việc thế nào, thưa anh?

- Cô ấy vui, và rất cố gắng, càng ngày cô càng khá lên, nhập thân vào nhân vật. Trừ Sơn Tây không có cảnh Cầm, còn lại các nơi: Hà Nội, Ninh Bình, Bắc Ninh, Bắc Giang, Hòa Bình, Huế... Nhật Kim Anh cùng đoàn phim rong ruổi 2 tháng xuyên qua mùa Đông xứ Bắc.

* Phim truyện nhựa phía Bắc, các ĐD thường chỉ quay tối đa 3 đúp cho một cảnh. Vì cơ số phim hạn hẹp, các DV phải tập “khô” trước khi quay chính thức, nên ĐD khó trau chuốt hay có nhiều lựa chọn khi dựng phim. LTCGC có ngoại lệ?

- Ngoại lệ ở chỗ chỉ được quay 2 đúp/cảnh. Quay lên 3 đúp ở cảnh này thì chỉ còn 1 đúp ở cảnh khác, lượng phim Kodak dè sẻn khiến chúng tôi phải “nín”, mà ép mình làm cho tốt như áp lực thường trực... Các DV phải tập rất kỹ trong gió buốt trước khi quay.

* Xuất thân từ DV khóa 2, công tác chỉ đạo diễn xuất của anh có gì đặc biệt? Có ĐD chỉ cần DV thể hiện những gì mình thị phạm là xong. Còn anh?

- Tôi phân tích nhân vật, hướng DV tìm lối diễn cho phù hợp từ hình thể lẫn cảm xúc nội tâm qua những chi tiết biểu hiện, vẻ mặt, hình thể, sử dụng đạo cụ, sắc thái tinh thần qua đôi mắt. Không áp đặt lối diễn, không bao giờ la hét quát mắng DV, bởi tôi quan niệm: muốn họ diễn tốt, phải truyền ngọn lửa đam mê, khai phá sức sáng tạo, khuyến khích động viên trong sự tôn trọng.

* Khóc một mắt là đòi hỏi khó, vậy anh có bí quyết gì để Nhật Kim Anh làm được?

- Tất cả các cảnh khóc trong LTCGC là khóc thật. Để khóc một mắt, Nhật Kim Anh phải rèn luyện, dồn nén, tập. Cô đã làm tốt.

* Trừ DV Mai Thành hay xuất hiện vai người già trong phim, chưa thấy anh mời DV nào lần thứ hai đóng vai chính? Phải chăng, anh chỉ phát hiện, tạo điều kiện và khi họ thành công, là anh xong “sứ mệnh” của mình?

- Tôi thích khám phá và chỉ giao vai khi thấy trong phim mình DV đó phù hợp với nhân vật. Tôi chủ định không mời DV nào đóng vai chính lần thứ hai.

* Xin cảm ơn anh!

Vi Thùy Linh

Cùng chuyên mục
Xem theo ngày
Đọc thêm