Kyung Sook Shin đoạt giải Văn học châu Á - "Xin hãy chăm sóc mẹ"

(TT&VH) - Hôm 15/3, nhà văn Hàn Quốc Shin Kyung Sook đã đoạt giải Văn học châu Á năm 2011, giải thưởng văn học danh giá nhất của châu lục kèm theo số tiền thưởng 30.000 USD, với tiểu thuyết Xin hãy chăm sóc mẹ (Please Look After Mother).

Xin hãy chăm sóc mẹ là câu chuyện về cuộc tìm kiếm người mẹ già của một gia đình sau khi bà đi lạc một tuần ở ga tàu điện ngầm của Seoul vì mắc chứng bệnh Alzheimer (hội chứng mất trí nhớ). Không một ai trong gia đình biết bà mắc phải căn bệnh này vì bí mật ấy đã được người mẹ giữ kín.

Tiểu thuyết gồm 4 chương, mỗi chương do một người khác nhau kể chuyện, bắt đầu từ con gái, con trai, chồng và cuối cùng là chính bà mẹ. Họ lần lượt kể về những kỷ niệm của mình với nhân vật chính. Trước sự biến mất của bà, những người còn lại đã nhận ra, họ đã thờ ơ và vô tâm thế nào trước nỗi đau và sự cô đơn của người mẹ, người vợ.

“Tất cả chúng ta đều giống trẻ mồ côi”

Trong bữa tiệc tối được tổ chức tại khách sạn Conrad  ở Hong Kong, bà Razia Iqbal, Chủ tịch Ban giám khảo giải Văn học châu Á cho biết, tiểu thuyết của Shin được trao giải bởi đây là một “câu chuyện đầy kinh ngạc”, viết rất hay và sâu sắc, cấu trúc hấp dẫn với nhiều giọng tường thuật khác nhau.

“Câu chuyện là sự miêu tả về cuộc tìm kiếm người mẹ của một gia đình và là cái nhìn vào bên trong xã hội Hàn Quốc sau chiến tranh. Nhìn vào thế giới vi mô của gia đình đó, chúng ta có thể thấy Hàn Quốc đang tiến tới hiện đại như thế nào và để lại đằng sau những cách sống truyền thống ra sao” – bà Iqbal nói.

Shin Kyung Sook và tiểu thuyết Xin hãy chăm sóc mẹ

2 thành viên giám khảo khác là nhà văn từng được đề cử giải Pulitzer Chang Rae Lee và Vikas Swarup, tác giả cuốn tiểu thuyết Q&A đã được dàn dựng thành phim đoạt giải Oscar Triệu phú ổ chuột. Theo giám khảo Swarup, cuốn Xin hãy chăm sóc mẹ là tiểu thuyết hoàn hảo nhất trong số 7 tác phẩm lọt vào danh sách chung khảo.

Xin hãy chăm sóc mẹ, được xuất bản ở Hàn Quốc từ năm 2009 và đã gặt hái thành công thương mại lớn khi đã tiêu thụ được 1,93 triệu cuốn. Tác phẩm này đã được dịch sang tiếng Anh và chuẩn bị được phát hành ở 32 nước.

Trong cuộc phỏng vấn một ngày trước khi giải thưởng được công bố, Shin tự hào nói cuốn tiểu thuyết của bà giờ đã có thể tới được lượng độc giả lớn hơn. Bà giải thích, độc giả sẽ có phản ứng giống nhau với câu chuyện vì trong xã hội hiện đại “tất cả chúng ta đều giống trẻ mồ côi”. 

Nghĩ về mẹ tức là nghĩ về chính bản thân

Hiển nhiên là Shin vô cùng xúc động. Bà nói về sức mạnh của câu chuyện này và  nhắc nhở chúng ta rằng, cuộc sống thật đẹp. “Là một người Hàn, viết ở Hàn Quốc bằng tiếng Hàn Quốc, việc đoạt giải thưởng này giống như một sự khởi đầu mới và khiến tôi hạnh phúc. Hành trình tìm kiếm người mẹ trong cuốn sách của tôi là hành trình để giành lại những gì mà chúng ta đã mất trong quá trình hiện đại hóa. Và đó là chủ đề tôi muốn khảo sát. Tôi cho rằng, nghĩ về mẹ tức là ta nghĩ về chính bản thân, là một sự phản ánh bản thân”.

Shin Kyung Sook sinh năm 1963 trong một gia đình nông dân nghèo sống tại một ngôi làng nhỏ ở miền Nam Hàn Quốc. Không có điều kiện vào trường trung học, 16 tuổi Shin lên Seoul lao động kiếm sống, làm việc trong một nhà máy điện tử và theo học ban đêm. Sau khi tốt nghiệp Viện Nghệ thuật Seoul, bà tung ra tiểu thuyết đầu tay Winter’s Fable vào năm 1985 và đoạt giải thưởng danh giá Munye Joongang dành cho tác giả trẻ.

Shin nổi lên thành một tiếng nói mới của thế hệ mình khi xuất bản tuyển tập thứ 2 - Where the Harmonium Once Stood – vào năm 1993. Các tác phẩm khác của bà, như Where the Organ Lays, Deep Sorrow, A Lone Room, được đánh giá là phần quan trọng của văn học Hàn Quốc và đưa Shin trở thành một ngôi sao văn học, thậm chí còn phát sinh “hội chứng Shin Kyung Sook”.

Các tác phẩm của bà luôn có lượng độc giả lớn và nhận được nhiều giải thưởng văn học trong nước và khu vực như giải Văn chương Hankook Ilbo; giải Văn chương Hyundae; giải Văn chương Manhae; giải Văn chương Dong-in; giải Văn chương Yi Sang; giải Văn chương Oh Yeongsu... Với Xin hãy chăm sóc mẹ, Shin Kyung Sook trở thành nhà văn nổi bật nhất châu Á hiện nay.

Xin hãy chăm sóc mẹ là tiểu thuyết đầu tiên của Shin được dịch sang tiếng Anh, mặc dù bà là một trong những nhà văn nổi tiếng nhất Hàn Quốc. Shin hiện sống ở Seoul và đang tham gia chương trình học giả tại Trường ĐHTH Columbia ở New York.

Việt Lâm (tổng hợp)