Về làng cổ Đường Lâm dự lễ hội linh thiêng nhất năm

(TT&VH Online) - Hàng năm, từ ngày mùng 4 đến ngày mùng 10 tháng Giêng Âm lịch, lễ hội truyền thống của làng cổ Mông Phụ - Đường Lâm (Sơn Tây – Hà Nội) lại diễn ra như là ngày lễ linh thiêng nhất của một năm.

Người dân Đường Lâm quen gọi việc đi xem hội là đi xem tế. Bởi từ đình làng tiếng đọc bài tế của những vị cao niên vang vọng khắp làng, tạo nên không khí linh thiêng của ngày lễ hội. Lễ tế Thành Hoàng làng, tức Tản Viên Sơn Thánh là lễ quan trọng vào bậc nhất của cả mùa lễ hội.

Đoàn rước kiệu với đủ kèn trống linh đình khắp xóm làng

Mỗi năm, làng đều chọn ra hai gia đình sẽ làm chủ lễ năm đó và một vị cao niên trong làng làm chủ tế. Những gia đình đó sẽ chịu trách nhiệm chuẩn bị lễ lạt để cúng Thành Hoàng làng. Các thứ lễ để dâng Thành Hoàng làng gồm 3 mâm xôi tảng trắng, chè kho được nấu bằng thứ gạo nếp thơm dẻo và những hạt đậu xanh quê. Riêng gia đình ông chủ tế sẽ chuẩn bị thêm một mâm xôi và một con gà dâng Thánh. Con gà ấy phải được uốn rất kì công với chiếc cổ vươn cao, quỳ gối và hai cánh dang rộng, trên đầu có cắm ba nụ hoa hồng. Người Đường Lâm gọi đó là dáng gà bay. Họ tin rằng, năm nào con gà cúng tế có dáng bay đẹp thì năm ấy dân làng phát đạt, mùa màng ấm no.

Nhớ khi xưa, người Đường Lâm còn có tục dâng lợn, gà vào ngày tế lễ. Dân làng sẽ lựa chọn những gia đình nuôi “ông” gà, “ông” lợn dâng Thánh. Gia đình ấy sẽ được giao cho những khoảnh ruộng màu mỡ nhất của làng để trồng trọt mà nuôi vật hiến tế. Đến ngày chính lễ, một chiếc kiệu gỗ do 8 chàng trai khiêng cùng với cờ quạt trống chiêng linh đình sẽ đến từng nhà chủ lễ, chủ tế để rước những mâm lễ lên đình làng dâng Thánh.

Lễ tế Thành Hoàng diễn ra tại chính ngôi đình làng cổ nổi tiếng của đất này. 15 vị cao niên trong làng mặc lễ phục chỉnh tề sẽ đọc bài tế và thực hiện nghi lễ. Với tấm lòng thành kính và biết ơn vị Thành Hoàng đã bảo vệ và che chở cho cả làng, nghi lễ thiêng liêng ấy được thực hiện để cầu chúc cho dân làng một năm mới bình an, may mắn, phát đạt, mùa màng bội thu, con cháu học hành tấn tới.

Sau khi tham dự lễ tế, người dân tham dự các trò chơi giân dan như đấu cờ tướng, cờ người, đá gà chọi, đập niêu đất, bịt mắt bắt vịt… Hoạt động này diễn ra liên tục trong thời gian diễn ra lễ hội.

Một số hình ảnh về lễ hội làng cổ Đường Lâm Đứa trẻ nào cũng mong muốn được cầm cờ trong lễ rước kiệu để được học hành tấn tới. Đoàn rước kiệu đi qua con đường làng với những nếp nhà cổ kính. Lễ lạt được chuẩn bị kĩ càng khi rước từ nhà chủ lễ lên đình làng.   Đoàn chủ tế và dân làng đi sau kiệu. Đồ tế lễ là xôi tảng trắng, chè kho và con gà trống được uốn công phu. Dâng lễ lên đình làng. Cúng tế Thành Hoàng làng là nghi thức thiêng liêng và quan trọng nhất trong năm. Ngôi đình cổ Mông Phụ trong ngày cúng tế. Người dân Đường Lâm tham gia vào lễ cúng tế Thành Hoàng để cầu mong sức khỏe và sự yên ấm cho một năm mới. Hội đá gà chọi luôn thu hút đông đảo người dân trong vùng.